درویش نیوز تارنمای خبری درویش نیوز
در سالنامه کشورمان روز ۲۱ امردادماه با عنوان روز ملی دریای خزر این گنجینه ارزشمند محیط زیست ایران نام گذاری شده است.
درویش نیوز؛ دریای کاسپین، دریای مازندران و یا خزر نام های دریاچه ای است با وسعت ۶۰۰ هزار و ۳۸۴ کیلومتر مربع که درازای سواحل آن به ۷۰۰۰ کیلومتر می رسد. کشورهای ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان، جمهوری های ترکمنستان و قزاقستان این دریاچه را در برگرفته اند و همگی از آن استفاده می کنند.
آنچه که ارزش بسیاری به این دریاچه می بخشد حضور ۴۰۰ گونه آبزی در آن است که در میان آنها ماهیان خاویاری مهمترین ساکنان این دریاچه به شمار می روند. منابع زنده این دریا پس از خلیج فارس و سیبری، به لحاظ ذخایر نفت و گاز موجود در ساحل و زیربستر در مقام سوم قرار دارد و همین مسئله ارزش آن را چندین برابر می کند.
حدود ۱۵ میلیون سکنه حاشیه دریاچه، درآمد خود را از آن تامین می کنند و هزاران فرصت شغلی به واسطه ی وجود این دریاچه ایجاد شده است. جالب است بدانید که تنوع بی همتای زیستی و موقعیت خاص استراتژیک پهنه خزر باعث شده تا رد پایش در طی ادوار تاریخی، در بستر رخدادهای سیاسی و طیف گوناگون فرهنگ ها، سنت ها و آداب و رسوم دیده شود و در همه ی دوران ها نقش پررنگ خود را نشان دهد.
وضعیت رو به تخریب محیط زیست خزر باعث شد تا کشورهای حاشیه این دریاچه، دچار نگرانی شوند و گرد هم آیند و چاره ای بیندیشند. نجات این دریاچه تنها محدود به یک کشور نبود و بسیاری در منافع ناشی از آن سهیم بودند.
این نگرانی ها باعث شد تا مقامات کشورها، قوانین و مقرراتی را در این زمینه به رسمیت بشناسند و متعهد گردند که لزوم حفظ و احیاء منابع زنده برای نسل های حاضر و آتی نهایت تلاش خود را بنمایند. در نهایت اقدامات و راهکارهایی در قالب برنامه محیط زیست دریای خزر تدوین شد و از اردیبهشت ماه ۱۳۷۷ (۱۹۹۸) اقدامات و تلاش های مشترک در راستای حفظ و نجات محیط زیست دریای خزر آغاز شد.
در سال ۱۳۸۲ (۲۰۰۳) بود که ۵ کشور ساحلی پیرامون دریای مازندران، کنوانسیون منطقه ای حفاظت از محیط زیست دریای خزر موسوم به کنوانسیون تهران را امضا کرده و در تاریخ ۱۲ آگوست ۲۰۰۶ برابر با ۲۱ امردادماه ۱۳۸۵ متعهد شدند تا مفاد این معاهده نامه را رعایت کنند و این روز را به عنوان یک واقعه مهم زیست محیطی جشن گرفتند.
دریای شمالی ایران از نظر منابع نفت و گاز بسیار غنی است و ذخایر نفتی آن حدود ۱۷ تا ۳۵ میلیارد بشکه برآورد می‌شود.
دریای کاسپین دارای ذخایر عظیمی از سوخت‌های هیدروکربنی می‌باشد. کشور جمهوری آذربایجان، عمده برداشت‌کننده منابع انرژی این دریا است.
در سال۲۰۱۲، جمهوری آذربایجان روزانه ۸۹۰ هزار بشکه نفت از حوزه جغرافیایی خود در دریای خزر استخراج می‌کرد.
رتبه‌های بعدی را ترکمنستان با ۴۶ هزار بشکه، روسیه با ۶ هزار بشکه و قزاقستان با ۳ هزار بشکه نفت، به خود اختصاص می‌دهند.
این در حالی است که کشورمان ایران، در این منطقه هیچگونه برنامه عملی در خصوص برداشت نفت و گاز تدوین نکرده است و تنها به مطالعه و نقشه‌برداری اکتفا کرده است که دلیل آن را می‌توان در اتکای ایران به منابع عظیم و قابل اتکای نفت و گاز موجود در خلیج فارس عنوان کرد.
